PIONIER! op de Einsteinschool
Lettie Havinga is leerkracht op de Einsteinschool in Amsterdam. Zij is dit schooljaar begonnen met PIONIER! lessen en blogt hierover. Haar verhaal vind je hieronder.
Maandagochtend 2 februari 2020. 07.13 uur. Amsterdam
Vandaag begin ik met de lessen Textiel van PIONIER!. Ik heb er zin in, ik heb niet voor niets Textiel, Mediakunst én Recycling besteld. Ik heb laatst al even in de materiaalkisten gesnuffeld en ik heb een snelle blik geworpen op de website. Het ziet er inspirerend uit!
Eerlijk gezegd zag ik er ook wel een klein beetje tegenop om te beginnen. Er komt steeds iets tussen, ik heb het al best druk, ik moet me vast en zeker gaan inlezen, van alles gaan printen en lamineren en ik moet de spullen gaan klaarzetten. Toch gek, want in de leskisten van PIONIER! zitten de materialen al bij elkaar ingepakt en de website is ook erg duidelijk. Ik hoef het wiel dus niet zelf uit te vinden en ik kan eigenlijk zo aan de slag. En dat was nou juist één van de redenen waarom ik met PIONIER! wilde werken.
Mijn naam is Lettie Havinga, ik ben 39 jaar en ik woon in Amsterdam. Ik ben docent beeldende kunst en vormgeving en ik heb als atelierista bij Kleinlab, een prachtige creatieve kinderopvang, veel geleerd over de creativiteitsontwikkeling bij jonge kinderen. De visie dat ieder kind uniek, competent en nieuwsgierig wordt geboren en zichzelf uitdrukt in 100 talen heb ik in 2018 vol overtuiging meegenomen naar het atelier van de Einsteinschool in Amsterdam Slotervaart. Hier komen kinderen vanaf de voorschool tot en met groep 8 onderzoeken, ontdekken en creëren. Ik probeer ze zoveel als mogelijk te stimuleren om zich op hun eigen manier uit te drukken. De volgende definitie van creativiteit van Suzan Lutke spreekt mij dan ook erg aan ‘Creativiteit is de vaardigheid om ideeën te bedenken en dingen te creëren die nieuw, verrassend en waardevol zijn voor de leerling zelf’.
Er werken gemiddeld 10 kinderen per keer in het atelier, zodat er in rust en met aandacht gewerkt kan worden en ik kinderen beter individueel kan begeleiden. Om recht te doen aan de eigenheid van de kinderen, werk ik het liefst vanuit een materiaal of techniek waarin nog eigen ontdekkingen kunnen worden gedaan. Ik gebruik de eigen interesses van de kinderen ook graag als inspiratiebron voor het aanbod in het atelier. Ik geef over het algemeen geen strakke opdrachten en ik geef ook geen klassikale lessen. Meestal geef ik aan één tafel wel een lesje aan kinderen die dat graag willen. Kinderen die zelf iets anders willen doen, kunnen materialen uit de kieskast pakken. De omgeving is zodanig voorbereid en ingericht, dat kinderen zo zelfstandig mogelijk aan de slag kunnen. Sommige kinderen bedenken samen een geheel eigen project waar ze soms wekenlang mee bezig zijn. Andere kinderen vinden het fijner om iedere week een nieuw lesje van mij te krijgen. Het kan dus zomaar gebeuren dat er aan één tafel kinderen leren hoe ze een stroomkring en een bibberbotje kunnen maken, terwijl er verderop kinderen vrij aan het zagen en timmeren zijn en er weer ergens anders kinderen aan het schilderen zijn. Niet al het werk in het atelier leidt tot een product, het proces is minstens zo belangrijk. En naast beeldende vorming, worden er bijvoorbeeld ook scheikundige proefjes gedaan, wordt er met licht gespeeld, worden er bellen geblazen op spiegels of wordt er gewoonweg met zand gespeeld. Ook ‘aanklooien’ hoort erbij. Zolang er onderzocht en geëxperimenteerd wordt en ik zie dat kinderen met aandacht en plezier bezig zijn, ben ik er van overtuigd dat ze leren.
Nu vraag je je misschien af waarom ik voor PIONIER! heb gekozen, als het atelier op de Einsteinschool al best lekker loopt. In het voorjaar van 2019 las ik op de website van het LKCA het artikel ‘Kunst (zonder kunstenaar) in de klas’ van Linda Rosink, waar ik het ontzettend mee eens was. ‘Ik geef ze geen stappenplan, knipvel of pakket van kwaliteitseisen. Ik start met een opdracht met kaders waarbinnen ze vrij mogen bewegen. Van daaruit gaat de leerling aan de slag. En als de inzet of motivatie er is, dan is elke stap in het proces goed, zelfs als er niet uitkomt wat je verwacht. Soms juist als er niet uitkomt wat je verwacht, omdat het je op een ander waardevol spoor kan zetten’ aldus Linda. Ik heb Linda direct gemaild en we hebben een afspraak gemaakt, waarin ze mij meer heeft verteld over PIONIER!. Het werd me al snel duidelijk dat PIONIER! goed bij mijn manier van werken past. Want kinderen worden uitgedaagd om met bepaalde materialen of technieken aan de slag te gaan, terwijl ze toch hun eigen draai aan het proces en product kunnen geven. Verder zou het werken met PIONIER! me nogal wat voorbereidingstijd schelen. Want ook al vind ik het ontzettend leuk om zelf van alles te bedenken en organiseren, het is af en toe toch ook wel eens lekker als er al een inspirerend pakket lessen en materialen klaar ligt.
En ik droomde nog even door, want wat zou ik graag samen met mijn collega’s in de klas met PIONIER! aan de slag te gaan, zodat de creativiteitsontwikkeling op de Einsteinschool nog verder reikt dan alleen het atelier.De komende tijd kan je hier lezen hoe de Einsteinschool het werken met PIONIER! gaat ervaren.
Ben jij net zo nieuwsgierig als ik?